Bàn thờ vong người mới mất nên lập thế nào cho đúng?

Bàn thờ vong người mới mất nên lập thế nào cho đúng? Là một trong những thủ tục quan trọng trong lễ tang truyền thống của người Việt Nam. Tuy vậy, lại rất ít người hiểu rõ về thủ tục này. Hãy cùng Kiến Trúc Gỗ Đẹp giải đáp những thắc mắc của các bạn nhé!

Bàn thờ vong người mới mất và phong tục thờ cúng của người Việt

Lập bàn thờ vong người mới mất

Để biết rõ về bàn thờ vong người mới mất, trước hết cần hiểu ý nghĩa hai từ “thờ cúng”. Ý nghĩa của “Thờ” có nghĩa là dựng lên cái gì đó về mặt hình thức, về tín ngưỡng. Còn “cúng” là dâng lên những thực phẩm, rượu nước, trái cây, nhang đèn,… Điều này có thể cảm nhận được bằng các giác quan, để ngửi, để thưởng thức. Từ thờ cúng chỉ để dành cho người đã mất. Việc thờ cúng người mất sẽ bắt đầu từ lúc đám tang diễn ra, tiếp sau đám tang là tuần thất, rồi đến là đám giỗ. 

Đối với người Việt Nam, việc thờ cúng rất đa dạng và phong phú. Từ thờ Phật, thờ thần, thờ anh hùng có công, thờ ông bà tổ tiên,… nên dân tộc ta được gọi là đa tín ngưỡng. Trong đó việc thờ cúng những người đã mất rất quan trọng và linh thiêng. Bởi khác với suy nghĩ của người phương Tây “người chết là lên thiên đường”. Theo quan niệm của mỗi người Việt Nam, xem cái chết là điều vô cùng buồn thương, đau xót.

Những người thân ra đi là nỗi đau to lớn không thể nào bù đắp nổi. Trong lễ tang truyền thống của người Việt Nam, ngoài tục lệ con cháu đội chiếc khăn tang trên đầu, lóc thương thảm thiết,... Còn hiện hữu vô cùng nhiều phong tục khác với các ý nghĩa riêng, mà một trong số đó là tục lập bàn thờ vong cho người mất.

Cách sắp xếp bàn thờ vong người mới mất

Những người mới mất thường sẽ chưa được thờ chung với tổ tiên. Mà phải được lập một bàn thờ riêng tại gian thờ hoặc gian nhà ngang. Với bài trí tương đối đơn giản, gồm: Một bát nhang, bài vị (hoặc ảnh), mâm ngũ quả, lọ hoa, chén nước, ngọn đèn...

Trong vòng 100 ngày tính từ ngày bắt đầu an táng xong. Người nhà đều thắp hương với cơm canh trước khi gia đình ăn cơm để mời người mới mất thụ hưởng. Bởi có quan niệm vào thời gian này, linh hồn người mất "hồn vía còn nặng" chưa siêu thoát được. Do còn quyến luyến người thân nên vẫn luẩn quẩn xung quanh nhà.

Những người sống cũng làm việc này bởi không muốn tin vào sự thật là họ vừa mới mất đi một người thân, làm như vậy để dịu bớt phần nào nỗi buồn. Nhưng có nơi chỉ cúng cơm đến 49 ngày (tức lễ chung thất).

Đặt bàn thờ người mới mất

Sau khi người mới mất 3 năm được bốc mộ bát nhang, họ sẽ được rước lên bàn thờ tổ tiên. Sau lễ trừ phục (còn gọi là đàm tế) bàn thờ người mới mất sẽ được loại bỏ cùng những đồ thờ riêng. Sẽ đưa ảnh chân dung và bát nhang lên, đặt ở hàng dưới của bàn thờ tổ tiên.

Trường hợp gia đình không có bàn thờ tổ tiên sẽ vẫn giữ lại như cũ, chỉ cần yết cáo tổ tiên lên bàn thờ tổ. Tuy nhiên, có nơi chỉ cúng cơm đến 49 ngày (tức lễ chung thất) là đã làm lễ chuyển bàn thờ vong lên bàn thờ tổ tiên.

Nên đặt bàn thờ vong người mới mất ở vị trí nào?

Bàn thờ vong cần hướng ra cửa chính và không được đặt ngược với hướng nhà. Vì điều này có thể tạo ra sự tương phản giữa âm và dương. Việc đặt không đúng có thể ảnh hưởng xấu đến tài lộc, sức khỏe. Dễ dẫn đến những bất trắc, cũng như xảy ra xung đột trong gia đình, con cái không hiếu thảo.

Thông thường, bàn thờ vong của người mới mất sẽ đặt bên cạnh bàn thờ gia tiên. Tuy nhiên, cần lưu ý không được đặt di ảnh của người mới mất lên bàn thờ gia tiên. Vì đây là tang mới và chưa được xét tội để phân loại. Sau 49 ngày, nhiều gia đình sẽ cúng rước bát nhang của người mới mất lên bàn thờ tổ tiên. Từ lúc này, việc cúng lễ sẽ được thực hiện như trên bàn thờ gia tiên và không cần phải chuẩn bị mâm cơm mỗi ngày.

Nên cắm hoa gì cho bàn thờ vong người mới mất?

Sau đây là những loại hoa được sử dụng để cắm trên bàn thờ người mất: Hoa cúc vàng, hoa cúc trắng, hoa ly.

Tại sao lại nên chọn các loại hoa này?

Về ý nghĩa tượng trưng: Hoa cúc vàng và trắng thường được coi là biểu tượng của sự trường thọ, tôn kính và lòng hiếu thảo. Chúng mang lại cảm giác thanh bình và an lành cho không gian thờ tự.

Về màu sắc: Màu vàng và trắng của hoa cúc tượng trưng cho sự thuần khiết và ánh sáng, tạo cảm giác ấm áp, trong sáng. Hoa ly với vẻ đẹp sang trọng cũng mang lại sự trang nghiêm cho bàn thờ.

Tình cảm và lòng thành kính: Việc chọn những loại hoa này thể hiện lòng thành kính và sự tưởng nhớ của người sống đối với người đã khuất. Đồng thời góp phần tạo nên không khí tôn nghiêm cho nơi thờ tự.

Dễ kiếm: Các loại hoa này thường phổ biến và dễ tìm, thuận tiện cho việc sử dụng trong các nghi lễ tưởng niệm.

Thủ tục chuyển bàn thờ vong người mới mất sau 49 ngày 

Sau 49 ngày, rất nhiều gia đình cúng rước bát nhang người mới mất chuyển lên bàn thờ tổ tiên. Từ đây sẽ kính lễ như với ban thờ gia tiên và không phải cúng mâm cơm nữa.

Cụ thể cách chuyển bàn thờ sau 49 ngày thực hiện từng bước như sau:

• Bước 1: Khi chuyển bàn thờ vong người mới mất cũng cần phải chọn ngày tốt. Bằng cách xem theo sách tử vi, các website phong thủy chọn ra ngày hoàng đạo. Ngoài ra, các bạn cũng có thể tìm các thầy cúng, thầy phong thủy để nhờ họ xem ngày. 

• Bước 2: Để làm thủ tục chuyển bàn thờ , các bạn cần phải chuẩn bị mâm lễ cúng 49 ngày như sau: 1 con gà luộc, 1 đĩa xôi, 1 đĩa hoa quả, 1 chai rượu trắng, 1 lọ hoa tươi, 1 bát nước sạch, 3 lá trầu được têm sẵn, 1 con ngựa đỏ và 1 con ngựa vàng (có đủ hia, hài, mũ, kiếm), 1 bộ quần áo màu vàng cùng 1 bộ quần áo màu đỏ, vàng mã, sớ...

• Bước 3: Vái lạy, thắp hương.

• Bước 4: Đọc văn khấn (mẫu văn khấn xin chuyển bàn thờ gia tiên sau 49 ngày)

• Bước 5: Sau khi khấn xong thì đem tiền vàng cùng tờ văn khấn chuyển bàn thờ đi hóa. Gạo và muối các bạn rắc từng thứ trước cửa chứ không đem vào nhà sử dụng lại nữa.

• Bước 6: Khi hương tàn thì các bạn bái tạ và hạ các vật dụng trên bàn thờ xuống, lau chùi lại bàn thờ cho người mới mất sạch sẽ.

• Bước 7: Lập bàn thờ vong người mới mất và sắp đặt các vật dụng lên bàn thờ.

Văn khấn an vị bát hương bàn thờ người mới mất 

Qua đây, hy vọng các bạn sẽ hiểu rõ hơn về cách lập bàn thờ vong cho người mới mất sao cho chuẩn và đúng phong tục nhất. Với kinh nghiệm hơn 20 năm trong lĩnh vực nội thất phòng thờ. Kiến Trúc Gỗ Đẹp luôn tự hào vì trong suốt những năm tháng qua được hầu hết các khách hàng tin tưởng và hài lòng tuyệt đối. Mong rằng bài chia sẻ về cách lập bàn thờ vong người mới mất sẽ mang đến nhiều điều hữu ích cho bạn.